02 Mart Pazartesi Paylaşımı “Antik Çağ’dan Günümüze Kırmızı Rengin Tarihçesi”

Antik Çağ’dan Günümüze Kırmızı Rengin Tarihçesi

Yalnızca ana renklerden biri değil, aynı zamanda tarih öncesi sanatçılar tarafından kullanılan ilk renklerden biridir kırmızı. Portakal tonlarından derin şarap tonlarına kadar, tarih boyunca kırmızı renk tüm kültürler için özel bir önem taşımıştır. Birçok kültürde kırmızı, neşeyi ve iyi talihi sembolize eder. Birçok Asya ülkesinde gelinler bereket ve şansın bir sembolü olarak kırmızı giyinirler. Avrupa’da ise kırmızı, aristokrat ve din adamlarıyla eşleştirilmiştir. Antik Çağlardan beri sanatta ve tekstilde yaygın olan kırmızı renk, güç ve saygınlığı temsil ederdi. Haydi, kırmızının sanattaki yansımalarından bazılarına bir göz atıp kırmızı rengin büyüleyici tarihi hakkında daha fazla bilgi edinelim.

Aşı boyası

En eski kırmızı formlardan biri, hematit mineralinin kırmızı bir ton verdiği kilden gelir. Geç Taş Devri’nde yaşayan insanların bedenlerini boyamak için aşı boyası öğüttükleri yönünde kanıtlar bulunmuştur.

Kırmızı, beyaz ve siyahla birlikte, Paleolitik Çağ’daki sanatçılar tarafından kullanılan renklerden biriydi. Çünkü doğada kolaylıkla elde edilebiliyordu. MÖ 16.500 ile 15.000 yıllarında Altamira Mağarası ve İspanya’daki tarih öncesi mağara resimleri, aşı boyası ile yapılan resimlerin en erken örnekleridir.

Antik Çin’de de MÖ 5000 ile 3000 arasında siyah ve kırmızı çanak çömlek örnekleriyle kırmızı renk belirgindi. Hatta Mısır’daki Kral Tut mezarı içindeki ressamın paletinde aşı boyası izleri vardı.

Eğlenceli Bilgi: Eski Mısır’da, kadınların yanaklarını renklendirmeleri için aşı boyası kozmetik olarak kullanıldı. Kutlamalar sırasında insanlar bedenlerini pigment ile boyarlardı. Mısır kültüründe kırmızının yaşam, sağlık ve zafer ile ilişkileri vardı. Pigment ayrıca duvar resimlerinde sıkça kullanılmıştır.

Zinober

Volkanik faaliyetlerin bulunduğu bölgelerde sedimenter kayaların çatlakları içinde oluşan kimyasal tepkimelerden adını alır. Yoğun cıva bulundurması nedeniyle oldukça toksik olmasına rağmen Mısırlılar zamanından beri kullanılmaktadır.

Antik Roma halkı dekorasyonda yaygın olarak kullanırdı. Söz gelimi Pompeii’nin duvar sanatında örnekleri hâlâ görülebilir.

Aslında, zinober Roma döneminde o kadar değerliydi ki, Afrika’dan gelen Mısır mavisi ve aşı boyasından daha pahalıydı. 12. yüzyıldan itibaren zinober, Çin verniklerinde de yaygın olarak kullanılmıştır.

Vermilyon

MÖ 4. yüzyılın başlarında ilk sentetik vermilyon üretenlerin Çinliler olduğu düşünülmektedir. Avrupa’ya Arap simyacıları tarafından getirilen boya; Rönesans ressamları, özellikle de İtalyan Ressam Titian tarafından yaygın olarak kullanıldı. Pigment, tipik olarak  turuncu-kırmızı olsa da bir kusuru vardı: Vermilyon, zamanla koyulaşarak koyu morumsu kahverengi hâline geliyordu. 20. yüzyılın en popüler kırmızı pigmenti olmaya devam ettiyse de toksisitesi ve masrafı nedeniyle çoğu sanatçı zaman içinde kadmiyum kırmızısına geçiş yaptı. Vermilyon Çin’de “Çin kırmızısı” olarak bilinirdi. Bu rengin, yaşamın ve iyi şansın simgesi olduğu düşünülür; tapınakları boyamak için kullanılırdı.

Eğlenceli Bilgi: Ortaçağda, sentetik vermilyon altın varak kadar maliyetliydi. Bu nedenle sadece önemli bakış açıları içeren tezhiplerde kullanılmışken metin içindeki kırmızı harfler için daha az maliyetli kırmızı kurşun kullanılmıştır.

Crimson

Bu keskin kırmızı renk, dişi böceklerin ezilip kurutulmuş gövdelerinden yapılır. Yaprak dökmeyen meşe özleri ile beslenen bu haşereler, boya ve kozmetik üretimi için ticari olarak toplanırdı. Crimson, koşnil bitinden üretilen karminin bulunmasıyla gözden düştü.

Eğlenceli Bilgi: Haşerelerden yapılan crimsonun, karmin ile karıştırılmaması için ona doğal crimson denir. Daha sonra crimson, ilk sentetik kırmızı boya olan alizarinden yapılmıştır. Alizarin Bob Ross’un favorisiydi ve The Joy of Painting adlı programında onu sıkça kullanırdı.

Karmin

Kaktüslerde bulunan minik-pullu koşnil böceklerinden elde edilen ve tamamen organik olan bu pigment, 16. yy.ın başlarında Aztekler tarafından kullanılan parlak kırmızılar fark edildiğinde Avrupa’ya yol aldı. Karmin, 15 ve 16. yüzyılın büyük ressamlarının neredeyse tamamı tarafından kullanılan bir renk oldu. Rembrandt, Vermeer ve Velázquez zengin bir kırmızı renk tonu elde etmek için karmin kullanan ressamlardan sadece birkaçı. Pigment, ışığa maruz kaldığında renk değiştirebileceğinden dikkatli kullanılmalıdır.

Bilgi: Koşnil böcekleri, 16. yüzyılda altın ve gümüşün ardından üçüncü sırada yer alan değerli bir Avrupa ithalatıydı. Boyalarda kullanıldığında ortaya çıkan renk zenginlik sembolüdür. Bir çok Avrupalı ​​aristokrat, Avrupa’da hâlihazırda mevcut olan haşere çeşitlerinden daha güçlü bir kırmızı üretildiğinden koşnil ile boyanmış giysiler giyecekti.

Kızıl Kurşun (Minium)

Bir diğer yüksek derecede toksin içeren tür olan kırmızı kurşun ya da miniumun ilk olarak Çinliler tarafından üretilmiş olduğu düşünülüyor. Hatta beyaz kurşun pigmentinin kavrulmasıyla yapılan ilk sentetik pigmentlerden biri olarak kabul ediliyor. Çünkü beyaz kurşun ne kadar uzun süre kavrulursa o kadar turuncu-kırmızı olur. Zinoberden yapılan pigmentten daha az pahalı olan bu renk, Pers ve Hint minyatür resimlerinin yanı sıra Orta Çağ el yazmalarında da yaygın olarak kullanılmıştır.

Vincent van Gogh’un sanat çalışmalarında yoğun olarak kullandığı kırmızı kurşun hayranı olduğu biliniyordu.

Eğlenceli Bilgi: “Minyatür” kelimesi miniumdan türetilmiştir ve Orta Çağ el yazmaları üzerinde çalışan zanaatkârlar minyatürcü olarak bilinirlerdi.

Kadmiyum

Kadmiyum kırmızısı, 20. yüzyılda, 1910 yılında ticari olarak temin edilebilir hâle gelmişti.

Henri Matisse, parlak renkteki pigmentin özel bir hayranıydı ve onu sanatında kullanan ilk ünlü ressamdı. Pigmentteki kadmiyum sülfit seviyeleri çok toksik olmasa da Avrupa Birliği 2014’te, sanatçılar fırçalarını temizlerken su kaynağını kirletebileceği ile yasakladı.

Neyse ki ileri araştırmalar bu korkuların asılsız olduğunu ve kadmiyum kırmızısının birçok sanatçının paletinin sevilen bir üyesi olmaya devam edebileceğini kanıtladı.

Eğlenceli Bilgi: Fransız Ressam Henry Matisse, Renoir’i kadmiyum kırmızısını kullanmaya ikna etmeye çalıştı. Ancak Renoir bir denemeden sonra hızla önceki pigmentine geri döndü.

Çin Kırmızısı

Tarih boyunca modada çeşitli kırmızı tonlara saygı duyuldu ancak tasarımcı Christian Louboutin, kendi rengini belirledi: Çin Kırmızısı

1992’de kısa sürede markasının bir nevi imzası olan kırmızı tabanlı ayakkabılarını tanıttı. Bu çok özel renk (Pantone 18-1663 TPX), marka ile eş anlamlı hâle geldi ve Louboutin’in kırmızı tabanlarını çeşitli ülkelerde markalaştırmaya yöneltti.

Şimdi, tasarımcının kırmızı tabanlı ayakkabıları, oldukça moda olan etkinliklerde seçkinler ve ünlüler tarafından giyilen lüks ve zarafetin bir işareti olarak görülüyor. Sadece bir renkten ziyade, zenginlik ve tarzın sembolü hâline geldi. Bunlar kırmızı renk için kısaca anlatabileceklerimiz.

Kaynak: mymodernmet.com