20 Şubat Pazartesi Paylaşımı “Toplumsal Matem”
Toplumsal Matem
6 Şubat 2023 Pazartesi günü yaşanan depremin ardından birçok duygunun iç içe yaşandığı zamanlar geçirdik. Jeolojik ifadeler ile depremin merkez üssü Güneydoğu Anadolu Bölgesi olsa da acının derinliği hepimizin kalbindeydi. Kayıplarımızın ardından hissettiğimiz üzüntü, yetememenin getirdiği çaresizlik, ihmallere karşı hissedilen öfke, kendimizi ve sevdiklerimizi koruyamamaya karşı duyulan korku, koşullara rağmen dirençle uğraşan yardım ekiplerine karşı minnet, sağ kurtulan canlar için duyulan sevinç, dayanışmanın hissettirdiği güven ve daha nicesi.
Depremi doğrudan deneyimleyen tüm insanlarla mutlaka bir bağımız var. Kimimizin memleketlisi kimimizin arkadaşı kimimizin akrabası kimimizin ailesi bu depremden doğrudan etkilendi. Deprem, bazı kayıpları da beraberinde getirdi. Kaybettiklerimize karşı iç dünyamızda hissettiklerimiz ile gerçeklik arasında bir uyum yakalama çabasının olduğu döneme yas dönemi, bu dönemin getirdiği hüzne ise matem diyebiliriz.
Toplum olarak bu matemi derinden yaşıyoruz. Bu dönemi her birimiz farklı süreçlerde deneyimliyoruz çünkü yas dönemi neredeyse parmak izi kadar özel bir dönemdir. Bir süre boyunca uyku ve iştah değişiklikleri, utanç ve suçluluk duyguları, bedensel olarak acı ve ağrı hissetmek, duygu değişiklikleri, dikkat ve konsantrasyon dağınıklıkları yaşayabilirsiniz. Biliyor musunuz bu tepkilerin her biri şu ilk dönem için neredeyse sağlıklı tepkilerdir.
Bugün yerinde, zamanında ve uygun biçimde yaşanan matem ile duygular ifade bulur ve işlenir. Bu duyguların ifade bulması, kişinin yaşadığı kayıpları içinde işlemesini sağlar. Konuşmak, anlatmak, duyguları dışa vurmak aslında içimizdekileri gerçek dünyaya aktarmak ruhsallığın çalışmasına destek olur ve uyum sürecini iyileştirir.
Bazen konuşmak, hareket etmek, yemek, uyumak suçluluk hissettirebilir. Bu da çok normaldir. Bir süre sonra azalacak. Böyle durumlarda “iyileşmek” dahi utanç hissettirebilir. Belki bu duruma “taşıma kapasitesini arttırma” olarak bakmak sizlere daha iyi gelir. Bizler yas dönemini sağlıkla geçirirken bir yandan da taşıma kapasitemizi arttırdığımızda birinci dereceden depremi yaşayan insanlar için daha uzun süreli destekler sunabilecek hale gelebiliriz.
Üzüntü, keder ve yas süreci insanı bedensel olarak hareketsiz kılabilir. Böyle zamanlarda kendinizi fark ettiyseniz ufak ufak da olsa hayatınızdaki işlerinizi yapmak için bedeninizi canlandırmaya çalışın. Belki bugün daha az, birkaç gün sonra biraz daha artırarak. Yavaş yavaş da olsa kendinizi bir parça motive ederek yaşamın akışını fark etmeye çalışın.
Hissettiğiniz tüm duyguların normal ve beklenen olduğunu bilin. Böyle zamanlarda yazmak, spor yapmak, sanat ile ilgilenmek, sokak hayvanları ya da evcil hayvanlarınız ile temasa geçmek duygu düzenlemenize destek olabilir.
Kendinizi bilgi kirliliğinden korumaya özen gösterin. Böyle büyük kayıpların ardından takip etme ve bilme isteği daha çok artabilir. Bu nedenle daha fazla okur, izler hâle gelebilirsiniz. Elinizden geldiğince haber kanallarınızda seçici olmaya çalışın.
Yas sürecine en büyük destek sosyal bağ ile olur. Aile, arkadaşlar, akrabalar ile bir araya gelmek, sohbet etmek ve hatta mümkünse en iyi hissettiren insanlarla fiziksel temas kurmak.
Bu süreci birbirimize destek olarak zaman içinde atlatacağız.
Bir daha böyle zor deneyimleri yaşamamak ümidiyle…
Kaynak: ALKEV Özel İlkokulu Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü
