Türkçe

“Dilimin sınırları dünyamın sınırlarını imler.” Ludwig Wittgenstein

Dil, insanın yaşam sınırlarını belirler. Düşünceyi düzene sokan ve ona işlerlik kazandıran bir araç olarak dil, insanın neyi, nasıl ve ne kadar anlamlandırdığını; anlamlı hale getirdiklerinin ne kadarını aktarabildiğini ortaya koyar. Dil ile düşünce arasındaki bu sıkı felsefe ilişkisi insanın varlığından bu yana devam etmektedir.

Okulumuzda öğrencilerimizin; ana dilini doğru bir temel üzerine oturtan, okuma, yazma, dinleme, konuşma becerilerini geliştirmiş ve hayatının her alanında uygulayabilen; araştıran, araştırdığını analiz eden, eleştirel bakış açısı kazanmış; sözlü ve yazılı ifadelerinde Türkçe dil kurallarına uygun; özgün ve yaratıcı eserler ortaya koyabilen, Türk ve dünya edebiyatlarını yakından tanıyarak sanatsal ve estetik zevk kazanmış, farkındalığı yüksek, kendi yaratıcılık ve yeteneklerine güvenen bireyler olarak yetişmelerine özen gösterilir.

Türkçe; dilimizin zenginliği, kültürel mirası ve ifade gücü ile dolu bir dünyaya açılan kapıdır. Derslerimizde, öğrencilerimize dil becerilerini geliştirmenin yanı sıra düşünme, iletişim kurma ve yaratıcılık yeteneklerini de artırma fırsatı sunulur.

Türkçe Dersinin Beceri Temelli Hedefleri:

1. Dil ve İfade Becerileri: Öğrencilerimizin dil bilgisi, sözcük dağarcığını genişletme, okuma ve yazma becerileri gibi temel dil becerileri geliştirilir.
2. Eleştirel Düşünme: Metinleri analiz etme, argümanlar oluşturma, ürettiği fikri hem yazılı hem sözlü etkin ve nitelikli şekilde ifade etme ve eleştirel düşünme yetenekleri geliştirilir.
3. Kültürel Farkındalık: Türkçe derslerinde, seçilen ve incelenen okuma kitapları ile Türk ve dünya edebiyatının ve kültürünün derinliklerine bir pencere açılır ve öğrencilerimizin bu mirası takdir etmesi teşvik edilir.

Eleştirel düşünme eyleminde ana dilin önemi oldukça büyüktür. Ana dil, bir kişinin düşünce ve ifade yeteneklerinin temelini oluşturur ve eleştirel düşünme sürecinin anahtar bir bileşenidir. Ana dilin eleştirel düşünme üzerindeki etkileri:

1. Dil ve Mantık İlişkisi: Ana dil, mantıklı düşünme ve argüman oluşturma yeteneğinin gelişmesinde temel bir rol oynar. Bir kişi, kendi dilinde mantıklı bir şekilde düşünme ve ifade etme becerisi kazandığında, bu yetenekler diğer dillerde de daha kolay geliştirilebilir.
2. Anlama Yeteneği: Eleştirel düşünme, bir konuyu veya metni derinlemesine anlama yeteneği, kavramların ve bağlamların dil aracılığıyla anlaşılmasını gerektirir. Ana dilde daha fazla ve derinlemesine anlama, diğer dillere çeviri yaparken daha etkili ve doğru bir şekilde düşünmeyi kolaylaştırır.
3. İfade Yeteneği: Eleştirel düşünce, düşünceleri açıkça ifade etme yeteneğini gerektirir. Ana dil, duyguları, fikirleri ve argümanları en iyi şekilde ifade etme yeteneğini geliştirir.
4. Kültürel Derinlik: Ana dil, bir kişinin kendi kültürünü ve dilini anlamasına yardımcı olur. Bu, bir kişinin eleştirel düşünme bağlamında kültürel farklılıkları daha iyi anlamasına ve değerlendirmesine yardımcı olur.
5. Analiz ve Değerlendirme: Eleştirel düşünce, bilgiyi analiz etme ve değerlendirme yeteneği gerektirir. Ana dilde bu becerileri geliştirmek, kişinin bu süreci daha etkili bir şekilde yapmasını sağlar.
6. Bağımsız Düşünme: Ana dil, bağımsız düşünme yeteneğini geliştirir. Bir kişi kendi dilinde düşüncelerini bağımsız olarak ifade edebilirse, eleştirel düşünme sürecinde bağımsız bir şekilde fikirlerini analiz edebilir.

Ana dil, eleştirel düşünme yeteneklerini geliştirmek için temel bir araçtır. Kişinin ana dilini güçlendirmesi, eleştirel düşünme yeteneklerini daha etkili bir şekilde kullanmasına ve diğer dillerde de bu becerileri geliştirmesine yardımcı olur.

Türkçe zümremizce öğrencilerimizin eleştirel düşünme becerilerinin gelişimi çok önemsenir ve derslerimizin yapısı bu beceriyi temel alarak yapılandırılır. Konuların işlenişinde öğretmenlerimiz tarafından hazırlanan kazanım ve beceri odaklı ders materyalleri, yardımcı kaynaklar ve seçilen okuma kitapları kullanılır; ders tasarımları UbD ve UDL eğitim modeli doğrultusunda yapılır. Okuma kitaplarına yönelik uzun soluklu ve araştırma odaklı ödevler verilir, araştırmalar ders içerisinde tartışılır. Okuma kitaplarına yönelik ayrıntılandırılmış rubrikler ile ölçme değerlendirmeler, sınavlar yapılır.